Қоршаған ортаға әсер

«ҚазТрансОйл» АҚ мұнай айдау станцияларындағы атмосфералық ауаны ластаудың негізгі көздері мұнай сақтау резервуарлары, мұнай құю және төгу эстакадалары, мұнайды қыздыру пештері, қазандықтар болып табылады. Авто жанармай құю станциялары, тазалау құрылғысын іске қосу/қабылдау камералары, сораптар, буландырғыш тоғандары, көлік, дәнекерлеу посттары және т. б. ауаны едәуір аз дәрежеде ластайды.

Атмосфералық ауаға теріс әсердің алдын алу және азайту мақсатында Компания ластаушы заттардың шығарылуын азайту бойынша іс-шаралар жүргізуде.

«ҚазТрансОйл» АҚ өндірістік қызметі барысында ілеспе мұнай газы пайда болмайды.

«ҚазТрансОйл» АҚ объектілеріндегі парникті газдар шығарындыларының негізгі көлемі кәсіпорындардың өндірістік қызметін қамтамасыз ету үшін қажетті отынның жануы нәтижесінде құралады. Мұнай тасымалдаудан қоршаған ортаға түсетін жүктемені кешенді бағалау өндірістік циклдің барлық кезеңдерінде парниктік газдар шығарындыларының деңгейін бағалау жолымен айқындалады.

Парниктік газдар шығарындыларын түгендеу ҚР Экологиялық кодексінің негізінде жүргізіледі. Парниктік газдар шығарындыларының әсерін бағалау кезінде көміртегі бірліктеріндегі CO2 шығарындылары мен сіңірулерінің көлемі анықталады.

2018-2020 жылдарға арналған ПГ шығарындыларына квоталар бөлудің ұлттық жоспарына сәйкес ПГ шығарындыларын квоталау бойынша талаптарға шығарындылары жылына жиырма мың тонна көміртегі қос тотығы баламасынан асатын «ҚазТрансОйл» АҚ 3 өндірістік бөлімшесі жатады (Т. Қасымов атындағы МАС, Атырау мұнай құбыры басқармасының «Орал» ЖӨДС «Сахарный» МҚС, Құлсары мұнай құбыры басқармасының А. Құлтумиев атындағы МАС).

Қоғам объектілерінде ағынды сулар буландырғыш тоғандарға (булану алқаптарына), сүзу алқаптарына, септиктерге, қалалық кәріз желілеріне бұрылады. ЗВ ағындарын буландырғыш тоғандарға, сүзу алқаптарына бұрған кезде Экологиялық кодекстің талаптарына сәйкес эмиссиялар нормативтері белгіленеді. Сүзу алқаптарына және буландырғыш тоғандарға шығарылымдарды жүзеге асыратын Қоғамның барлық құрылымдық бөлімшелерінің қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен ЖСҚ жобалары және қоршаған ортаға эмиссияларға рұқсаттары бар.

Қоғам су ресурстарын қорғауға ерекше көңіл бөледі. Қоғам кәсіпорындарының өндірістік қызметі кезінде су объектілерінің жай-күйіне әсер ететін негізгі факторлар беттік сулар мен артезиан ұңғымаларынан өндірістік-шаруашылық мұқтаждықтарға (су тұтыну) су ресурстарын алу болып табылады.

2019 жылы «ҚазТрансОйл» АҚ Басқармасының 2019 жылғы 15 мамырдағы шешімімен бекітілген Су ресурстарын басқару қағидалары әзірленді және енгізілді.

Осы Ереженің мақсаты «ҚазТрансОйл«АҚ cу ресурстарын басқару процесін ұйымдастыру кезінде жалпы талаптарды белгілеу және жауапкершілікті бөлу болып табылады.

Осы Ереженің негізгі міндеттері:

• Қоғамның барлық құрылымдық бөлімшелерінде міндетті түрде қолдануға арналған су ресурстарын басқарудың негізгі қағидаттарын анықтау;
• Қоғамның су ресурстарын басқару процесін үздіксіз жақсартуды қамтамасыз ету;
• Қоғамның су ресурстарын басқару процесіне мүдделі тараптардың тартылуын қамтамасыз ету.

Қоғамда Басқарманың 2018 жылғы 21 қарашадағы шешімімен бекітілген «ҚазТрансОйл» АҚ-та қалдықтарды басқару қағидалары әзірленді.

Осы Қағидалардың мақсаты «ҚазТрансОйл» АҚ өндірістік қызметі барысында пайда болатын қалдықтарды басқару процесінде талаптарды белгілеу және жауапкершілікті бөлу болып табылады.

Қағидалар ҚР заңнамасында белгіленген тәртіппен қалдықтармен жұмыс істеу тәсілдерін, олардың пайда болу, пайдалану, залалсыздандыру, орналастыру және бөгде ұйымдарға беру көлемдерін есепке алуды регламенттейді.

Нұр-Сұлтан қаласындағы «Жасыл офис»

2018 жылы Компанияның орталық аппаратында «Жасыл офис» тұжырымдамасын енгізілді. Ол ғимарат ішінде қалдықтарды (макулатура, шыны, пластмасса, тамақ қалдықтары) бөлек жинауға арналған контейнерлерді орнатуды, энергияны үнемдейтін шамдарды пайдалануды және қағазды үнемдеу мақсатында екі жағынан басып шығаруды қамтиды. Байқау нәтижесі бойынша бұл жоба «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ компаниялары тобында ең экологиялық жоба ретінде бірінші орынға ие болды.

Ластанған жерлердің ауданы 2019 жылдың аяғымен салыстырғанда 2019 жылдың басына 0,8 құрайды.

Өндірістің апатсыз болуын қамтамасыз ету және өндірістік үдерістердің тиімділігін арттыру мақсатында 2020 жылға Компанияда келесі жұмыстар атқарылды:

• 1 415 км магистральдық құбырларды мөлшерлеу, профилиметрлеу, құбырішілік магниттік снаряд, электромагниттік-акустикалық түрлендіру сияқты әдістермен құбырішілік диагностикалау;
• магистральдық мұнай құбырларындағы 1 202 құбырларының ақауларын жою (жоспар бойынша 1 202 ақау);
• өзінің нормативтік қызмет ету мерзімін өтеген 7 бірлік магистральдық және 6 тіреуіш сорғыларды техникалық куәландыру;
• резервуарларды тоттануға қарсы қорғау бойынша жұмыстар. 11 резервуарда - ішкі коррозияға қарсы жабын;
• 3 мұнай қыздыру пешін техникалық диагностикалау және сараптамалық тексеру.

2020 жылдың нәтижелері бойынша Компания құбырдың өзінің герметикалығының немесе бекіту және реттеу арматурасының бұзылуы немесе құбырдың бітелуі себебінен құбырдың кенеттен толық немесе ішінара тоқтатылуына байланысты істен шығуларды тіркемеген.

2012 жылдан бастап құқық қорғау органдарымен тығыз қарым-қатынас жасай отырып, «ҚазТрансОйл» АҚ компанияның құбыржолдарына заңсыз қылмыстық кесулер жағдайын өзгертті. 2013 жылдың өзінде бірнеше ондаған және тіпті жылына жүздеген санкцияланбаған ойықтардың санын 17 фактіге дейін төмендетуге қол жеткізілді; 2014 жылдың қорытындысы бойынша 12 санкцияланбаған ойық анықталды; 2015 жылы 14 ойық жасалды; 2016 жылы-3 санкцияланбаған қосу, 2017 жылы 6 заңсыз ойық, 2018 жылы – 1 ойық анықталды.

Осы көрсеткіштерге келесі іс-шараларды орындау арқылы қол жеткізілді:

• GPS - жүйелер бойынша мобильді топтардың жұмысына мониторинг жүргізуді және мобильді топтардың мұнай құбырларын аралап, тексеруді дер кезінде жүзеге асыруын бақылауды күшейту;
• «Optosense«мониторинг жүйесі арқылы мұнай құбырларын қорғау.

«Азаматтық қорғау туралы» ҚР Заңының 80-бабына сәйкес «ҚазТрансОйл» АҚ-ның барлық жекеленген бөлімшелерінде Аварияларды жою жоспарлары әзірленді, онда аварияларды оқшаулау және жою бойынша іс-қимылдар жоспары жазылған.

Төтенше жағдайлар кезінде жағымсыз салдарды болдырмау үшін компанияда өндірістік объектілердің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуді қоса алғанда, уақтылы ден қою бойынша шаралар жүйесі ұйымдастырылған.

Мұнайдың ықтимал авариялық төгілуін жою бойынша командалық-штабтық оқу-жаттығулар өткізіледі.

Компанияның қоршаған ортаны қорғауға арналған шығыстары екі негізгі баптан тұрады:

• Атмосфераға ластаушы заттардың шығарындылары, ағынды сулар құрамындағы ластаушы заттардың төгінділері, өндіріс және тұтыну қалдықтарын орналастырғаны үшін төлемдер;
• Бастамашылық тәртіппен іске асырылатын, қоршаған ортаны жақсартуға бағытталған табиғат қорғау іс-шараларына жұмсалатын шығындар.

«ҚазТрансОйл» АҚ бойынша 2020 жылға қоршаған ортаға әсер етуге нормативтен тыс төлемдер жоқ.